Daha önce Türkiye'ye yaptırımı da öngören 740 milyar dolarlık savunma bütçesine onay vermeyeceğini ifade eden ABD Başkanı Trump, Dışişleri Bakanı Pompeo'nun girişimleri sonucunda Türkiye'ye S-400 hava savunma sistemi aldığı için yaptırım uygulanmasını öngören 12 maddelik tedbir paketini imzaladı...
ABD ve Türkiye arasında muammaya dönüşen S-400 yaptırımlarıyla ilgili sıcak gelişme yaşandı.
ABD Başkanı Donald Trump, görev süresinin bitmesine sayılı günler kala kritik bir karar verdi.Daha önce Türkiye'ye yaptırımı da öngören 740 milyar dolarlık savunma bütçesine onay vermeyeceğini belirten Trump, "Temsilciler Meclisi'ndeki Cumhuriyetçilerin, oldukça zayıf olan ve benim veto edeceğim Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasası'na (NDAA) 'hayır' oyu vereceğini umuyorum" ifadesini kullanmıştı.
POMPEO İKNA ETTİ...
Ancak Bloomberg'in haberine göre Trump çark etti. Bloomberg'e konuşan iki kaynak, Trump'ın Dışişleri Bakanı Mike Pompeo'nun girişimleri sonucunda Türkiye'ye S-400 hava savunma sistemi aldığı için yaptırım uygulanmasını öngören tedbir paketini imzaladığını duyurdu.Beyaz Saray'dan konuyla ilgili bir açıklama gelmezken, Bloomberg'e konuşan kaynaklar yaptırımların kime uygulanacağı ve kapsamı hakkında bilgi vermedi. Ancak yaptırımların ABD'nin Hasımlarıyla Yaptırımlar Yoluyla Mücadele Etme Yasası (CAATSA) kapsamında uygulanacağı belirtildi.
UYGULANABİLECEK YAPTIRIMLAR...
Trump'ın onayladığı tasarıda, Trump'tan Türkiye'ye 30 gün içinde CAATSA'da yer alan 12 yaptırımdan en az beşini uygulaması talep ediliyordu.
İŞTE O 12 MADDE...
1- ABD Başkanı ABD Eximbank'ı (ithalat-ihracat bankası), yaptırım uygulanan kişinin ülkeden mal ve hizmet ithal etmesiyle ilgili sigorta ve garanti edinimi ile kredi uzatımı konularında onay vermemesi için yönlendirebilir.
2- ABD Başkanı ABD hükümetine, yaptırım uygulanan kişinin ülkeden herhangi bir dayanıklı mal veya teknoloji ithal etmesine izin verecek lisans veya yetki belgesi vermemesi yönünde direktif verebilir. Bu maddenin kapsamına askeri mühimmat ve nükleer bağlantılı malzemeler de giriyor.
3- ABD Başkanı, ABD'deki finans kurumlarına yaptırım uygulanan kişiye kredi vermeme yönünde direktif verebilir. Buna göre, yaptırım uygulanan kişi ABD'den toplamda en fazla 10 milyon dolar kredi kullanabilir.
4- ABD Başkanı, uluslararası finansal kuruluşlarındaki (IMF, Dünya Bankası gibi) ABD'li üst düzey yöneticilere, yaptırım uygulanan kişiye kaynak aktarılmaması için görüş bildirmeleri veya bu kuruluşların, yaptırım uygulanacak kişinin faydasına olabilecek kredi verme kararlarına karşı oy kullanmaları yönünde direktif verebilir.
5- Yaptırım uygulanan taraf finans kurumuysa, bu kurumun ABD piyasasındaki işlemleri kısıtlanırken, ABD devlet tahvillerine erişimi engelleniyor.
6- ABD yönetimi yaptırım uygulanan kişiden mal ve hizmet tedarik etmeyi durdurabilir.
7- ABD Başkanı, ABD'nin yetki alanı dahilinde, yaptırım uygulanan kişinin faydasına olacak herhangi bir döviz alım-satım işlemi yapmasını engelleyebilir.
8- ABD Başkanı, ABD'nin yetki alanı dahilinde, yaptırım uygulanacak kişinin faydasına olacak bir ödeme veya kredi aktarımının finansal kuruluşlar arasında veya finansal kuruluşlar aracılığıyla ya da finansal kuruluşlara yapılmasını engelleyebilir.
9- Yaptırım uygulanan kişinin ABD'de mülk edinmesi ve bir mülkle ilgili her türlü işlemi yapması engellenebilir.
10- ABD Başkanı, ABD'li bir kişi veya kurumun yaptırım uygulanan tarafa yatırım yapmasını veya her türlü tahvil ürünü almasını engelleyebilir.
11- ABD Başkanı, ABD Dışişleri Bakanlığı'na, kapsamı Başkan tarafından belirlenmek üzere yaptırım uygulanan tarafla ilgili kişilere vize kısıtlaması getirmesi için direktif verebilir. Başkan ABD İçgüvenlik Bakanlığı'na bu kişilerin ülkeden çıkarılması talimatını da verebilir.
12- ABD Başkanı, yaptırım uygulanan tarafın yöneticilerine ve yetkililerine bahsedilen yaptırımları uygulayabilir.
REUTERS: SSB BAŞKANI'NA UYGULANACAK...
Öte yandan ikisi ABD'li yetkili olmak üzere konu hakkında bilgi sahibi dört kaynağın Reuters'a verdiği bilgiye göre yaptırımlar Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayi Başkanlığı (SSB) ve SSB Başkanı İsmail Demir'e uygulanacak.
AVRUPA MERKEZ BANKASI FAİZLERİ SABİT TUTTU...
Dün, Avrupa Merkez Bankası (ECB), piyasa beklentileri doğrultusunda faiz oranlarında değişikliğe gitmezken, Pandemi Acil Varlık Alım Programı'nın (PEPP) toplam büyüklüğünü 500 milyar euro artırarak 1,85 trilyon euroya yükseltti. ECB Başkanı Christine Lagarde da gerçekleştirdiği basın toplantısında ekonominin aşı beklentilerine rağmen baskı altında olduğunu belirterek, "Salgın, hem genel halk sağlığı, hem de Euro Bölgesi ekonomisi ve küresel ekonomi için ciddi riskler oluşturmaya devam ediyor. Avrupa Birliği Kurtarma Paketi gecikme olmadan operasyonel hale gelmeli." ifadelerini kullandı.
PİYASALAR GÜNDEME ODAKLANDI...
Analistler, bugün yurt içinde cari işlemler açığının ekimde 273 milyon dolar, 12 aylık açığın ise 33 milyar 795 milyon dolar seviyesinde gerçekleştiğini belirterek, ABD'de Üretici Fiyat Endeksi (ÜFE) ve Almanya'da enflasyon verilerinin takip edileceğini kaydetti. ABD'de, Türkiye'ye bazı yaptırımları da içeren Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa Tasarısı ile ilgili gelişmelerin de yatırımcıların odağında bulunduğunu ifade eden analistler, yeni tip koronavirüs (Kovid-19) aşısına ilişkin haber akışının yanı sıra jeopolitik ve siyasi gelişmelerin de gündemdeki yerini koruduğunu dile getirdi.
