Karadeniz'de kıyısı bulunan ülkelerden Bulgaristan ve Romanya Karadeniz'de zaten bir gaz sahası bulmuşlardı. Türkiye'nin de bir gaz sahası bulmuş olması sürpriz olmasa gerek. Sözü edilen ve müjde diye Türk Milletine sunulan kaynak yeni bir kaynak ta değildir. Doğalgaz kaynağı bulmamız çok önemli ama bu kaynağı çıkarmak verimli mi değil mi, bu kaynaktan elde edilecek gelir nasıl kullanılacak asıl önemli nokta bu.Fakat toplumda öyle bir algı oluşturuluyor ki Türkiye, sanki doğalgazı çıkarttı, başka ülkelere sattı ve elde ettiği gelirle de zenginleşti.

 

Doğalgaz ya da petrol rezervleri açısından zengin ülkeler kalkınmış ülkeler mi? Bir ülkenin petrol zengini olması halkının zengin olduğu anlamına gelir mi? Tabii ki hayır. Mesela Suudi Arabistan petrol zengini bir ülke olmasına rağmen ekonomisini çevirmek için dışarıdan borç para almak zorunda kaldı. Bütçe açıklarını kapatmakta zorlanan Suudi Arabistan önce akaryakıt, su, elektriğe zam yaptı ve daha sonra ise dış borç aldı.

 

Dünyanın en büyük ve kaliteli petrollerine sahip ülkesi Venezuela. Petrol zengini Venezuela'nın halkı uzun bir süredir ekonomik kriz ile mücadele ediyor. Venezuelalı siyasetçiler petrolden elde edilen gelirleri ülkelerine ekonomik açıdan katkı sağlayacak yatırımlara yönlendirmediler. Parayı teknolojiye, ara mala, üretime aktararak; ülkenin dışarıya olan bağımlılıklarını sonlandırmadılar. Siyasi yöneticiler petrol satışından elde ettikleri gelirleri atıl yatırımlara yönlendirerek, paraları betona, asfalta yatırdılar. Büyük ve devasa inşaatlar ile ülkeyi adeta açık bir şantiyeye dönüştürdüler. Sonuç, dünyanın en yüksek enflasyonuna sahip, açlık ve yoksullukla var olmaya çalışan Venezuela halkı.

 

Türkiye bir tarafta Doğu Akdeniz'de ve Karadeniz'de doğalgaz arama çalışmalarına hız verirken öte yandan kendi topraklarında var olan petrollü çıkarma ve işleme hakkını 30 Mayıs 2013 tarihinde, 6326 Sayılı Petrol Kanunu‘nu değiştiren 6491 Sayılı Türk Petrol Kanunu Tasarısı ile yabancı şirketlere bırakmıştır.

 

Lozan Antlaşması Türklerin imzaladığı ve tarihin kaydettiği en önemli antlaşmadır. Lozan Antlaşması ile yabancılara verilen imtiyazlar ortadan kaldırılmıştır. Madenlerin çıkarılması konusu ile yakından ilgilenen Atatürk, yeraltı kaynaklarımızın devlet eliyle çıkarılması ve değerlendirilmesi amacıyla, 1933 yılında Ekonomi Bakanlığı'na bağlı "Petrol Arama ve İşletme" ile "Altın Arama ve İşletme İdaresi" adıyla iki bağımsız kurum kurmuştur. Madenlerimizin gerekli jeoloji ve madencilik yöntemleriyle sistemli olarak araştırılması ve işletilmesi amacıyla 22 Haziran 1935 tarihinde 2804 sayılı yasayla Maden Tetkik ve Arama

 

Enstitüsü kurulmuştur.1954 yılında 6326 Sayılı Petrol Yasası çıkarılmış ve bu yasaya dayalı olarak Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı (TPAO) kurulmuştur.

 

30 Mayıs 2013 tarihinde toplanan TBMM'nde 6326 Sayılı Petrol Kanunu değiştirilerek, 6491 Sayılı Türk Petrol Kanunu kabul edilmiştir. Bu yasa ile Türkiye’nin petrol sektörü yabancıların hakimiyetine terk edilmiş yabancı petrol şirketleri, Türk Petrolleri Anonim Ortaklığı’na karşı imtiyazlı duruma geçmiştir.

 

TBMM’den geçen yeni yasada “Devlet adına arama ve işletme ruhsatı alma hakkı TPAO’ya aittir” hükmü çıkarılarak, böylece süresi dolan petrol üretim sahalarının devlet adına üretime devam etmesi için TPAO’ya verilmesini öngören yasa maddesi kaldırılmış, bu sahaların özel sektör şirketlerine sunulmasının yolu açılmıştır. Yani TPAO’nun özelleştirilmesi planlanmıştır.

 

30 Mayıs 2013 tarihinde kabul edilen kanunu ile ilk defa yabancılara Türkiye’nin kara ve deniz sahasında petrol arama izni verilmiştir. Kabul edilen Türk Petrol Kanunu ile mevcut yasadaki “milli menfaat” vurgusu kaldırılarak yabancı veya yerli petrol şirketlerinin mevcut durumda potansiyeli olan bölgelerde arama ve üretim faaliyetinde bulunacağı, riskli bölgelere ise yatırım yapmayacağı kaydedilmiştir. Kanuna göre yabancı ve yerli şirketlerin arama ve üretim faaliyetlerinde bulunması devlet tarafından özel ayrıcalıklarla desteklenecektir. Türk Devleti tarafından desteklenen bu petrol şirketleri çıkardığı petrolün sadece yüzde 12,5’i’ni Türk Devleti'ne verecektir.

 

Kanunda yabancılara gelir vergisi indirimi de sağlanarak şirketlerin petrol işlemlerinde kullanılacak malzemeyi, akaryakıtı, kara, deniz ve hava nakil vasıtalarını ithal etmesi ya da yurt içinden teslim alması durumunda gümrük vergisinden muaf tutulmuştur Şirketler ayrıca harç ve damga vergisinden de muaftırlar. Şirketler ihraç ettiği petrolden sağladığı dövizi yurtdışında muhafaza edebilecektir. Bu döviz tutarı, Türkiye’ye ithal edilmiş sermaye ile bunu aşan net kıymetlerin transferinden mahsup edilebilecektir Doğal afetler veya savaş hali, petrol işlemine etkileri oranında petrol hakkı sahibinin hak ve sorumluluklarını eşit sürede erteleyecektir.

 

Petrol şirketlerinin mevcut kanunda ödemekle mükellef oldukları yüzde 55 toplam vergi tavanı yüzde 40’a indirilerek, vergi oranlarında yapılabilecek artışlardan kaynaklanacak devlet gelirlerinin önü kesilmiştir.

 

Yeni Türk Petrol Kanunu ile birlikte Türkiye’nin petrol ve doğalgaz rezervi yabancıların hakimiyetine terk edilerek, yabancılara kapitülasyon verilmiştir. Çok uluslu emperyal şirketlerin petrol faaliyetinde bulunabilmeleri için aranan Bakanlar Kurulu Kararı kaldırılarak, arama ve üretim faaliyetlerinde yabancı devletlerin hakimiyetinin önü açılmıştır. Sözü edilen tarihten günümüze kadar 80 binin üzerinde maden ruhsatı verilmiştir.

 

Atatürk, yaptığı kanunlarla Türkiye topraklarının altındaki ve üstündeki zenginlikleri Türk Milletine bırakmıştır. Gittikçe daralan bir ekonomik sistem içinde işsizlik ve açlıkla karşı

 

karşıyayız. Ama topraklarımızın hem altı hem de üstü zengin ve verimli. Topraklarımızın altından zenginlik fışkırıyor ama biz sadece seyrediyoruz ve fakir edebiyatı yapıyoruz. Titreyip kendimize gelmez isek kanla aldığımız topraklarımızı hem yabancılara verecek hem de bu topraklarda yabancıların köleleri olacağız. "İstiklalimizin tamamiyeti ise ancak mali istiklal ile mümkündür." Atatürk. BİLGİ GÜÇTÜR. Op.Dr.Ali DULUM

 

İşletme ruhsatı alan şirketler

 

1.) ŞİRKET ADI: Aladdin Middle East Ltd, Güney Yıldızı Petrol Üretim Sondaj Kapsadığı il: Diyarbakır Ruhsat süresi: 20 yıl

2) ŞİRKET ADI: TPAO, N.V. Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Ruhsat süresi: 20 yıl

3) ŞİRKET ADI: TPAO, N.V. Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Ruhsat süresi: 20 yıl

4.) ŞİRKET ADI: Thrace Basin Natural Gas, Pinnacle Turkey Inc, Corporate Resources B.V. Kapsadığı il: Tekirdağ Süresi: 14 yıl

5.) ŞİRKET ADI: Thrace Basin Natural Gas, Pinnacle Turkey Inc., Corporate Resources B.V. Kapsadığı il: Tekirdağ Süresi: 11 yıl

6.) ŞİRKET ADI: Thrace Basin Natural Gas, Pinnacle Turkey Inc., Corporate Resources B.V. Kapsadığı il: Tekirdağ Süresi: 8 yıl

7.) ŞİRKET ADI: TPAO, N.V, Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Ruhsat süresi: 20 yıl

8.) ŞİRKET ADI: TPAO, N.V, Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Ruhsat süresi: 20 yıl

9.) ŞİRKET ADI: TPAO Kapsadığı il: Batman Süresi: 20 yıl

10.) ŞİRKET ADI: TPAO Kapsadığı il: Diyarbakır Süresi: 20 yıl

11.) ŞİRKET ADI: Transatlantic Exploration Med, Petrako Petrol Doğalgaz, Valeura Energy Netherlands B.V. Kapsadığı il: Edirne Süresi: 10 yıl

12.) ŞİRKET ADI: Aladdin Middle East Ltd, Güney Yıldızı Kapsadığı il: Diyarbakır Süresi: 20 yıl

13.) ŞİRKET ADI: TPAO Kapsadığı il: Adıyaman Süresi: 20 yıl

14.) ŞİRKET ADI: TPAO, N.V. Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Süresi: 20 yıl

15.) ŞİRKET ADI: Türkiye Petrolleri AO,N.V, Turkse Perenco Kapsadığı il: Diyarbakır Süresi: 20 yıl İNTİBAKLAR

16.) ŞİRKET ADI: Thrace Basin Natural Gas, Pinnacle Turkey Inc, Corporate Resources B.V, Transatlantic Exploration Kapsadığı il: Gaziantep, Kahramanmaraş Süresi: 2 ruhsat için 5’er yıl

17.) ŞİRKET ADI: Tiway Turkey Ltd. Kapsadığı il: Hakkari Süresi: 5’er yıl.

 

Not: Yukarıdaki bilgiler içn bkz.31 Ekim 2014 Dünya Gazetesi.